سخنرانی در نشست اساتید حوزه علمیه قم

متن سخنرانی در نشست اساتید حوزه علمیه قم

به گزارش جماران، اجلاسیه عمومی نشست دوره‌ای اساتید در شب ولادت با سعادت سید الساجدین با حضور بیش از هزار نفر از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با موضوع «وظیفه روحانیت در عصر حاضر» در بیت آیت الله العظمی وحید خراسانی برگزار شد، در این مراسم استاد کاظم قاضی‌زاده به عنوان سخنران دوم در سه محور مسئولیت علمی، تبلیغی و تهذیبی به ایراد سخن پرداخت که متن آن به شرح زیر می‌باشد.
میلاد سید الساجدین را تبریک عرض می کنم و ایام مبارک ماه شعبان گرامی می دارم و از دعوتی که نشست دوره ای از اساتید داشتند تشکر می‌کنم.
می توان اهم رسالت هایی که ما به عنوان بخشی از نیروهای جامعه که بیشتر در سلک تدریسی و تربیت طلاب هستیم در سه بخش مختلف بیان کرد، اول مسئولیت علمی دوم مسئولیت ترویجی و سوم مسئولیت تهذیبی.
در مورد مورد اول بد نیست که این جمله را از امام راحل نقل کنم که حوزه های علمیه و روحانیت باید نبض تفکر و نیاز آینده جامعه را همیشه در دست خود داشته باشند و همواره چند قدم جلوتر از حوادث مهیای عکس العمل مناسب باشند چه بسا شیوه‌های رایج اداره مردم در سال‌های آینده تغییر کند و جوامع بشری برای حل مشکلات خود به مسائل جدید اسلام نیاز پیدا کنند علمای بزرگوار اسلام از هم اکنون باید برای این موضوع فکری کنند.
توضیح آن این است که در حوزه مباحث علمی بعضی از اساتید یا دوستانی که سخن می گویند همواره به این نکته که ما باید شبهات را پاسخ دهیم، سوالات را پاسخ دهیم و دفع شبهه کنیم تأکید می کنند اما بنده می خواهم بگویم ما باید یک قدم جلوتر برداریم و آن اینکه ما نباید صبر کنیم شبهه بیاید تا جواب دهیم، این نگاه که هر چیز جدیدی که در حوزه علمی مطرح می شود ما اسمش را شبهه بگذاریم و با یک پیش داوری همراه کنیم که ما باید زود در مقابلش گارد بگیریم و آن را مورد هجمه قرار دهیم، بالاخره واقعیت این است که دنیا تغییر کرده و خیلی چیزها در دنیای امروز عوض شده است.
یک زمانی صحبت می کردند که مقاله بهتر است یا کتاب می گفتند مقاله بهتر است زیرا کتاب تا بخواهید فکرتان را به جامعه برسانید چند سال طول می کشد، از زمان فکر برای شروع تا چاپ و رسیدن به دست عموم و شاید هم کسی نخرد ولی مقاله چند ماهه به دست مردم می رسد، اما زمانه عوض شده است الان وضعیت به گونه ای شده است که شما به عنوان یک متفکر زمانی که اراده می‌کنید مطلبی را به جامعه عرضه کنید در عرض یک دقیقه شاید چندین هزار نفر مطلب شما را ببینند واقعیتی است که خیلی دنیا به لحاظ ارتباطات، اطلاعات و روابط عوض شده است.
همان طوری که امام فرمودند ما هیچ وقت به فکر این نیستیم که یک مقدار جلوتر باشیم حتی به فکر این نیستیم که با جامعه همراهی کنیم همواره دنبال این هستیم که شبهه‌هایی که دیگران ایجاد کردند چگونه جواب بدهیم بنده فکر می کنم در این بخش ما باید یک گام جدی برداریم مسائلی مختلفی که الان وجود دارد و اگر بخواهیم لیست کنیم بسیار زیاد است مسائلی که در حوزه سیاست مطرح است مانند حریم خصوصی مردم، حقوق فردی، حقوق اجتماعی، نحوه اداره جامعه مسائل، مربوط به هنر، مسائل مربوط به حوزه ورزش، مسائل بانکی و پیچیدگی هایی که الان وجود دارد.
این مسائل را چه کسانی باید حل کنند قاعدتا کسانی که مدرس دروس سطوح عالی و خارج هستند این نکته مهمی است و فکر می کنم به لحاظ روشی بد نباشد که ما در این عرصه‌ها برای شاگردانمان صحبت نکنیم بیاییم زمینه و حوزه‌هایی فراهم کنیم که با هم مباحثه کنیم مثلا چند استاد بیایند با هم صحبت کنند و شاگردان هم بیایند چیزی که به آن مناظره علمی می گویند.
یادم هست در یک دیداری که خدمت آیت الله العظمی سیستانی بودیم در همین زمینه ها صحبت می‌کردیم ایشان فرمودند من از جوانی در ذهنم بود که چقدر خوب است اساتید بنشینند با هم بحث کنند و طلبه ها گوش کنند هم اساتید می فهمند که حرف آنها حرف آخر نیست و هم طلبه ها یاد می گیرند، متأسفانه کم است، این یک بخش است که با این پیشنهاد روشی باید تلاش کنیم و در این زمینه پیش ببریم.
در حوزه مسئولیت ترویجی هم اجمالا یک اشاره ای کردم الان مسئولیت ترویجی با ابزارهای جدید باید رشد و توسعه پیدا کند، یک دوره ای بود که می گفتند باید سایت داشته باشیم ولی الان دیگر تقریبا دوره سایت گذشته است اگر چه الحمدلله خیلی از اساتید و مراجع سایت دارند و خیلی از این طریق ارتباطاتی برقرار می کنند اما این شبکه های مجازی دیگر راه را بر اینکه کسی برود سایت را نگاه کند و روزنامه را بخواند بسته است یعنی فرض کنید یک حادثه ای که در کشور اتفاق می افتد در عرض پنج دقیقه کل کشور مطلع می شوند بد نیست که اساتید محترم در این زمینه ها فعال باشند و فعال باشیم.

بنده دیدم که بعضی از اساتید یک کانال علمی دارند ۶۰۰۰ عضو دارد این معنایش این است که به محض اینکه یک مطلبی می گذارد ۶۰۰۰ نفر سریعا می بینند یعنی ۶۰۰۰ نفر قبول کردند که تا ایشان حرف زد گوش دهند یکی ۱۰۰۰ نفر، دیگری ۲۰۰۰ نفر و یکی ۱۰۰ نفر.
بالاخره ما هر چه این را توسعه بدهیم و بتوانیم نشر بهتری داشته باشیم از اندیشه های نو و صحیحی که هست، از مباحثی که هست، حتی پاسخ هایی که می خواهید از مشکلاتی که در جامعه وجود دارد بگویید، خیلی وقت ها از مشکلاتی که هست جواب می خواهند، خیلی از جاها از، خارج از کشور سوال می کنند خوب کم کم اساتیدی که در این زمینه فعال باشند می توانند هم افزایی کنند و خیلی سریع ما بتوانیم در این بخش هم اندیشه های ناب حوزوی را گسترش دهیم آن هم در همه بخش ها و همه افراد.
چون بعضی دوستان در این زمینه می گویند که بقیه هستند خوب آنها که هستند حرفهای خودشان را می زنند حرفهای شما را که نمی زنند ما متأسفانه به لحاظ ترویجی مشکلاتی داریم و باید تلاش کنیم در این بخش هم موفق باشیم.
بخش سوم که مسئولیت تهذیبی است در این زمینه یک نکته اساسی که در جامعه امروز در اثر این کثرت و سرعت اطلاعات ایجاد شده است متأسفانه ما دیگر چیز مخفی در جامعه نداریم روحانیت نمی‌تواند بگوید مثلا ما یک بخش مخفی داریم یک مطلبی که گفته می شود زود نقل می شود کسانی که معلوم نیست هویتی دارند یا ندارند.
ما باید در این زمینه خیلی دقت کنیم در روحانیت هر کسی مقامش بالاتر باید دقتش در بیان واژه واژه‌هایش بیشتر باشد کسانی که مسئولیت دولتی یا غیر دولتی دارند و یا ندارند بالاخره این بخشی از مسئولیت حوزوی آنها هست، ما موقعی که در این فضا آمدیم کاملا از جانب افراد فرهیخته جامعه و حتی افراد عادی جامعه نقد می شویم و باید در این زمینه خیلی دقت کنید که خدای ناکرده نکند که ذهن جامعه این باشد که در سطوح حوزه نسبت به یکدیگر مثلا دعوایی دارند، بحثی دارند، خدای نکرده به هم چیزی می گویند.
بنده یادم هست در نوشته امام راحل می خواندم که ایشان در دوران های سال ۴۲و۴۳ با چه شدتی طلبه‌ها را نهی می کردند که مبادا به یک مرجعی بد بگویند و می گفتند من راضی نیستم قسم می‌خوردند حالا نکند یک موقعی خدای ناکرده در سطوح عالی اساتید و بالاتر چنین نکته ای باشد.
یک بخش دیگری که در همین رعایت مسئولیت تهذیبی مطرح است مسأله استقلال حوزه است می دانید که مـتأسفانه این بخش باز هم در منظر همه مردم است خیلی از متدین الان شاید دیگر خیلی علاقه ای ندارند که حمایتی از حوزه­ها بکنند اگر به آنها بگویید، می گویند ما دنبال یک فقیری، یک مستمندی هستیم اجازه آن را از آقا می گیریم و به او می دهیم، می گوییم چرا به حوزه نمی دهید؟ می گویند حوزه بودجه دارد.
حالا بعضی بخش ها را می‌گوییم بودجه های خاصی که تعریف های خاصی دارند می­گیرند ولی قرار نشد که هر کسی دستش رسید و یک نفوذی داشت و سمتی داشت برای خودش دو سه میلیارد بودجه بگیرد بعد هم در سایت خود بنویسید این موسسه انعکاس افکار و آرای آیت الله فلان است و پول چاپ کتاب که هیچ کسی نمی خرد و پول هدیه دادن این کتاب ها را به دیگران و ترویج شاگردانش را از طریق بیت المال بخواهد تهیه کند.
اینها را مردم می فهمند مردمی که الان وضع ناجوری دارند و به ما اعتراض دارند، بنده فکر می کنم این مسئولیت تهذیبی خیلی مهم است و باید نهادهای جمعی مانند نشست دوره ای اساتید حتی مراجع عظام تقلید در این زمینه فکری بکنند، طوری نباشد تا در جامعه می رویم بگویند فلان جا که این طور و فلان جا که آن طور است.
در هر صورت این سه مسئولیت علمی، تبلیغی و تهذیبی به نظر می رسد از مسئولیت های مهمی است که ما باید به آن اهتمام بورزیم و امیدوار هستیم که با در نظر گرفتن این مسئولیت ها که بحمدالله مورد نظر همه است بیش از پیش توجه کنیم و بر بالندگی حوزه ها بیفزائیم.
در خاتمه از حضرت آیت الله وحید خراسانی به خاطر پذیرایی مجموعه نشست دوره ای اساتید تشکر می کنم.